Κρίσιμες ώρες έχει μπροστά της η Ευρωπαϊκή Ένωση (τρεις μόλις μέρες μόλις πριν τη λήξη της τρίμηνης προθεσμίας Τραμπ) προκειμένου να οριστικοποιήσει μια συμφωνία-πλαίσιο με τις ΗΠΑ και να αποτρέψει τον εμπορικό πόλεμο που απειλεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τραμπ απείλησε να επιβάλει και πάλι υψηλότερους δασμούς το βράδυ της Παρασκευής 4 Ιουλίου 2025. Ωστόσο, όπως αναφέρουν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες της Επιτροπής στη Handelsblatt, οι ΗΠΑ δεν έχουν κάνει σχεδόν καμία παραχώρηση προς την ΕΕ στις διαπραγματεύσεις μέχρι στιγμής.
Τη Δευτέρα 7 Ιουλίου 2025, ο Τραμπ σκοπεύει να στείλει «πιθανώς δέκα ή δώδεκα επιστολές» σε διάφορους εμπορικούς εταίρους ανακοινώνοντας νέα δασμολογικά καθεστώτα. Οι επιστολές έχουν ήδη υπογραφεί και οι νέοι δασμολογικοί συντελεστές κυμαίνονται από «60% ή 70% έως 10% ή 20%», δήλωσε ο Τραμπ στο Air Force One.
Η Επιτροπή της ΕΕ πιέζει για μια συμφωνία για το πάγωμα των αμερικανικών δασμών στο 10% και τη συνέχιση των συζητήσεων για τα επίμαχα ζητήματα πέραν του καλοκαιριού. Η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την Πέμπτη ότι στόχος της είναι μια «συμφωνία επί της αρχής».
Η ριψοκίνδυνη στρατηγική της φον ντερ Λάιεν
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, υπήρχε αυξανόμενη ανησυχία μεταξύ διπλωματών και πολιτικών από σκεπτικιστικά κράτη μέλη ότι η φον ντερ Λάιεν συμφωνούσε σε μια συμφωνία που ήταν πολύ άνιση υπό τον φόβο της κλιμάκωσης. «Αυτό που διαφαίνεται είναι μια κακή συμφωνία για την Ευρώπη», προειδοποίησε ένας από αυτούς στην Handelsblatt. «Αξίζει πραγματικά να διευκολύνουμε τόσο πολύ τους Αμερικανούς μόνο και μόνο για να αποτρέψουμε τον Τραμπ από το να διπλασιάσει τους δασμούς στα αυτοκίνητα στο 50%;»
Οι επικριτές τονίζουν ότι ο πρόεδρος της Επιτροπής αναλαμβάνει υψηλό πολιτικό ρίσκο: «Πρόκειται για τη συμφωνία της Ursula von der Leyen. Αν κάνει πάρα πολλές παραχωρήσεις, δεν θα μπορέσει να αποστασιοποιηθεί από αυτήν. Αυτό θα μπορούσε γρήγορα να σημάνει την πολιτική της πτώση», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Σε συνάντηση των 27 μόνιμων αντιπροσώπων των κυβερνήσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Παρασκευή, ο Björn Seibert, επικεφαλής του γραφείου της von der Leyen, τους ενημέρωσε για την κατάσταση των διαπραγματεύσεων. Οι πρεσβευτές έφυγαν από την ενημέρωση απογοητευμένοι: οι Αμερικανοί είχαν κάνει μόνο λίγες παραχωρήσεις και ο Τραμπ απειλούσε επίσης να επιβάλει νέους δασμούς στα ευρωπαϊκά γεωργικά προϊόντα.
Ο Τραμπ διχάζει σκόπιμα την ΕΕ
Η αμερικανική στρατηγική της εσωτερικής διαίρεσης της ΕΕ έχει ήδη αποτελέσματα. Ο Τραμπ προσπαθεί να αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω στοχευμένων απειλών της τελευταίας στιγμής και διμερών προσφορών σε κράτη μέλη που είναι πρόθυμα να συμβιβαστούν -ιδίως στη Γερμανία και την Ιταλία. Λίγο πριν από τη λήξη της προθεσμίας του Τραμπ, τα σημεία θραύσης γίνονται πλέον ορατά.
Λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη εξάρτηση της εξαγωγικής τους βιομηχανίας από τις ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ιταλία πιέζουν για μια γρήγορη συμφωνία, ακόμη και με το κόστος εκτεταμένων παραχωρήσεων. Μαζί με τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, η Καγκελαρία διαπραγματεύτηκε απευθείας με τις ΗΠΑ ένα σύστημα ποσοστώσεων ανά κατασκευαστή που θα εξαρτούσε τις εξαγωγές αυτοκινήτων από την αύξηση της παραγωγής στις ΗΠΑ – μια κατάφωρη και για την ΕΕ στην πραγματικότητα «απαράδεκτη» προώθηση της εξωτερικής ανάθεσης στις ΗΠΑ, προειδοποιούν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Κομισιόν σε συνέντευξή τους στην Handelsblatt.
Ο Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι οι συνολικοί δασμοί του δεν θα πρέπει να καταβληθούν μέχρι την 1η Αυγούστου. Αυτό υποδηλώνει ότι η Ουάσινγκτον θέλει τουλάχιστον να διατηρήσει ανοιχτά τα περιθώρια διαπραγμάτευσης με σημαντικούς εταίρους όπως η ΕΕ, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Ταυτόχρονα, όμως, ο Τραμπ κατέστησε σαφές ότι δεν θα υποχωρήσει στην Ευρώπη.
Η αμερικανική κυβέρνηση εξέδωσε νέα απειλή μόλις την Πέμπτη 3 Ιουλίου 2025, όπως επιβεβαίωσαν διπλωμάτες στην Handelsblatt. Ο Τραμπ θέλει να επιβάλει δασμούς 17% στις εξαγωγές τροφίμων και αγροτικών προϊόντων από την Ευρώπη – μεταξύ των οποίων η βελγική σοκολάτα, το βούτυρο Kerrygold από την Ιρλανδία και το ελαιόλαδο από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Προϊόντα που είναι πολύ δημοφιλή στις ΗΠΑ. Οι Financial Times αναφέρθηκαν πρώτοι στη νέα απειλή, την οποία ο Επίτροπος Εμπορίου Maroš Šefčovič έλαβε στην Ουάσιγκτον σε συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Scott Bessent, τον εμπορικό αντιπρόσωπο James Greer και τον υπουργό Εμπορίου Howard Lutnick.
Ο Τραμπ θέλει να μετεγκαταστήσει την αυτοκινητοβιομηχανία στην Αμερική. Ωστόσο, μόνο μικρές παραχωρήσεις έγιναν από την Ουάσινγκτον. Όπως ανέφερε πρώτη η Handelsblatt, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να αποδεχθούν έναν ελάχιστο δασμό δέκα τοις εκατό παρά τη συμφωνία. Όσον αφορά την αυτοκινητοβιομηχανία, οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν κατ’ αρχήν τον αυτοκινητικό δασμό του 27,5% και να χορηγήσουν χαμηλότερους δασμούς μόνο για περιορισμένο αριθμό οχημάτων ετησίως, όπως έμαθε η Handelsblatt από διαπραγματευτικούς κύκλους.
Μόνο για τον κλάδο των αερομεταφορών το «μηδέν προς μηδέν» – η μείωση των διμερών δασμών στο μηδέν τοις εκατό που προβλέπει η ΕΕ – ήταν ενδεχομένως εφικτό να επιτευχθεί με τους Αμερικανούς.
Μια συμφωνία με τον Τραμπ ήταν εξαρχής αμφίβολη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος απαιτεί περισσότερα από απλές δασμολογικές παραχωρήσεις: Απαιτεί τον τερματισμό των αθέμιτων, κατά τη γνώμη του, κανονισμών της ΕΕ για τα τρόφιμα, εξαιρέσεις για τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας από τους νέους ψηφιακούς νόμους της ΕΕ και την εξωτερική ανάθεση της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας και της φαρμακοβιομηχανίας στις ΗΠΑ. Ζητά επίσης από την Ευρώπη να επανεξετάσει τα συστήματα ΦΠΑ, καθώς πιστεύει ότι τιμωρούν τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ.
«Πιο κακή από την Κίνα»
Αυτή η δημόσια επίδειξη σκληρότητας δεν γίνεται μόνο για λόγους τακτικής διαπραγμάτευσης, αλλά και για στρατηγικούς λόγους. Για τον Τραμπ, η ΕΕ δεν είναι ένας ουδέτερος εμπορικός εταίρος, αλλά ένας συστηματικός αντίπαλος.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, η Ευρωπαϊκή Ένωση ιδρύθηκε «για να π@@@@@ι τις Ηνωμένες Πολιτείες». Στο παρελθόν, μάλιστα, την είχε αποκαλέσει «πιο κακή και από την Κίνα».
Ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία, οι εντάσεις παραμένουν αναπόφευκτες, επειδή ο Τραμπ συνεχίζει να απειλεί με νέους δασμούς. Ο αναλυτής Carsten Nickel από την εταιρεία συμβούλων Teneo δήλωσε στο CNBC ότι ακόμη και μια αρχική συμφωνία θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή μόλις οι ΗΠΑ αλλάξουν τη θέση τους.
Εκπρόσωπος της Επιτροπής δήλωσε ότι η Επιτροπή συνέχισε τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Στόχος εξακολουθεί να είναι η επίτευξη συμφωνίας, αλλά γίνονται επίσης προετοιμασίες για την περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων. Οι εκπρόσωποι των χωρών της ΕΕ θέλουν να συναντηθούν εκ νέου τη Δευτέρα για να συζητήσουν την κατάσταση των διαπραγματεύσεων.
To άρθρο Διασπασμένη η ΕΕ απέναντι στους δασμούς Τραμπ – Σενάρια για δύο ταχύτητες ανάλογα με τον κλάδο των εξαγωγών δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
Πηγή: newsit.gr | Συντάκτης: Δημήτρης Κατσαγάνης