Έναν επικείμενο εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ απέφυγε αυτή την εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αλλά οι αγορές και ένας αυξανόμενος αριθμός επικριτών έχουν κατάρρευση των προσδοκιών αρχικές ελπίδες ότι η εμπορική συμφωνία θα επαναφέρει την αίσθηση σταθερότητας στις διατλαντικές σχέσεις.
Μετά την εμπορική συμφωνία της ΕΕ – ΗΠΑ, το ευρώ σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση σε σχέση με το δολάριο σε διάστημα δύο μηνών, υποχωρώντας κατά περισσότερο από 1% τη Δευτέρα (28.7.25). Αυτό συνέβη μετά την άνοδο του κοινού νομίσματος σε σχεδόν τριετές υψηλό την περασμένη εβδομάδα, λόγω των προοπτικών σύναψης συμφωνίας με τις ΗΠΑ, σύμφωνα με το Bloomberg.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το Σαββατοκύριακο, η ΕΕ συμφώνησε να αποδεχτεί δασμό 15% για το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της, ενώ ο μέσος δασμολογικός συντελεστής της Ένωσης για τα αμερικανικά προϊόντα θα πρέπει να μειωθεί κάτω από 1% μόλις τεθεί σε ισχύ η συμφωνία. Οι Βρυξέλλες δήλωσαν επίσης ότι θα αγοράσουν αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων και θα επενδύσουν 600 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον στις ΗΠΑ.
«Οι αρχές του ελεύθερου εμπορίου που έχουν στηρίξει την ευημερία των δύο πλευρών του Ατλαντικού από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου καταργούνται συστηματικά. Ο κίνδυνος περιθωριοποίησης της Ευρώπης σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο αυξάνεται με κάθε παραχώρηση που γίνεται», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η Karin Karlsbro, Σουηδή μέλος της επιτροπής εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος αρχικά χαιρέτισε τη συμφωνία ως «επιτυχημένη» στην αποφυγή εμπορικού πολέμου και στην προστασία των συμφερόντων της ΕΕ, φάνηκε να έχει αλλάξει γνώμη σχετικά με τη συμφωνία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού ήταν επίσης επικριτικός, αναφέροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Είναι μια μαύρη μέρα όταν μια συμμαχία ελεύθερων λαών, ενωμένων για να επιβεβαιώσουν τις αξίες τους και να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, επιλέγει την υποταγή».
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν να καταλήξουν σε μια μη νομικά δεσμευτική κοινή δήλωση έως την 1η Αυγούστου, η οποία θα επεκτείνει ορισμένα από τα στοιχεία που διαπραγματεύτηκαν το Σαββατοκύριακο, σύμφωνα με έναν ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ. Μόλις οριστικοποιηθεί η δήλωση, οι ΗΠΑ θα αρχίσουν να μειώνουν τους δασμούς τους σε συγκεκριμένους τομείς, ιδίως για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, τα οποία επί του παρόντος υπόκεινται σε φόρο 27,5%.
Στη συνέχεια, οι δύο πλευρές θα αρχίσουν να εργάζονται για ένα νομικά δεσμευτικό κείμενο, δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Το περιεχόμενο και η νομική μορφή αυτού του εγγράφου δεν είναι σαφή, αλλά θα απαιτήσει την υποστήριξη τουλάχιστον της ειδικής πλειοψηφίας των χωρών της ΕΕ και, ενδεχομένως, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι η επίτευξη συναίνεσης σχετικά με το νομικό κείμενο θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ χρόνο, καθώς πολλές εμπορικές συμφωνίες απαιτούν χρόνια διαπραγματεύσεων. Η ΕΕ δεν θα αρχίσει να εφαρμόζει τους όρους που συμφώνησε — όπως η μείωση των δασμών στα αμερικανικά προϊόντα — παρά μόνο μετά την έγκριση αυτού του νομικού κειμένου, σύμφωνα με τον αξιωματούχο.
«Η συμφωνία εξαλείφει ορισμένους κινδύνους πτώσης, αλλά είναι ελλιπής σε λεπτομέρειες, οι οποίες θα πρέπει να συζητηθούν διεξοδικά τις επόμενες εβδομάδες, με κίνδυνο να προκληθεί νέα αστάθεια. Η αβεβαιότητα είναι πιθανό να παραμείνει υψηλή», ανέφερε σε σημείωμά του ο Oliver Rakau, επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics για τη Γερμανία.
Η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη πηγή εισαγωγών των ΗΠΑ
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ συμφώνησαν να μειώσουν διμερώς τους δασμούς σε μηδέν για ορισμένα στρατηγικά προϊόντα, όπως αεροσκάφη και εξαρτήματα, ορισμένα γενόσημα φάρμακα, εξοπλισμό ημιαγωγών και ορισμένα γεωργικά προϊόντα.
Ένα πιθανό σημείο διαφωνίας στις διαπραγματεύσεις θα είναι οι εξαγωγές μετάλλων της ΕΕ, οι οποίες επί του παρόντος υπόκεινται σε δασμολογικό συντελεστή 50%. Η ΕΕ πιέζει για την επιβολή ποσοστώσεων στα μέταλλα, οι οποίες θα μειώσουν τους δασμούς σε ορισμένο όγκο εμπορευμάτων, ενώ για οτιδήποτε υπερβαίνει αυτό το όριο θα ισχύει ο συντελεστής 50%, σύμφωνα με τον αξιωματούχο της ΕΕ.
«Εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν την ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα», δήλωσε ο Άξελ Έγκερτ, γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χάλυβα.
Οι πρέσβεις της ΕΕ θα συναντηθούν την Τρίτη για να συζητήσουν την εμπορική κατάσταση.
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο της ΕΕ, συνεχίζονται οι συζητήσεις σχετικά με το αν ορισμένα προϊόντα, όπως το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, θα εξαιρούνται από τον δασμολογικό συντελεστή 15%.
Ένα άλλο πιθανό ζήτημα είναι η υπόσχεση της ΕΕ να αγοράσει αμερικανικές ενεργειακές εισαγωγές αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα τριών ετών, ένα αναπόσπαστο μέρος της εξασφάλισης της συμφωνίας. Ωστόσο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς η ΕΕ θα επιτύχει τόσο φιλόδοξους στόχους σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι συνολικές εισαγωγές ενέργειας από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε λιγότερο από 80 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, πολύ κάτω από την υπόσχεση που έδωσε η φον ντερ Λάιεν στον Τραμπ. Οι συνολικές εξαγωγές ενέργειας των ΗΠΑ ήταν λίγο πάνω από 330 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024.
Η δέσμευση της ΕΕ να επενδύσει επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ είναι εξίσου προβληματική. Η επένδυση είναι απλώς ένα σύνολο δεσμεύσεων από εταιρείες και όχι ένας δεσμευτικός στόχος, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να δεσμευτεί για έναν τέτοιο στόχο, δήλωσε ο αξιωματούχος της ΕΕ.
Η αβεβαιότητα από τον εμπορικό πόλεμο έχει επηρεάσει τις οικονομικές προβλέψεις της ΕΕ, με την Επιτροπή να μειώνει τον Μάιο τις προσδοκίες της για την αύξηση του ΑΕΠ για το έτος στο 1,1%. Τον Νοέμβριο είχε προβλέψει ποσοστό 1,5%.
Παρά τις κριτικές, η Επιτροπή, η οποία χειρίζεται τα εμπορικά θέματα της ΕΕ, επιμένει ότι αυτή ήταν η μόνη δυνατή πορεία δράσης.
«Αυτή είναι σαφώς η καλύτερη συμφωνία που μπορούσαμε να επιτύχουμε υπό πολύ δύσκολες συνθήκες», δήλωσε ο Μαρός Σεφκόβιτς, επικεφαλής εμπορίου της ΕΕ, στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα.
Πηγή: newsit.gr | Συντάκτης: Μαρία Κυριάκου
