Λίγες ώρες απομένουν για την κρίσιμη συνάντηση ΗΠΑ – Ρωσίας στην Αλάσκα και είναι δεδομένο πως αν οι συνομιλίες κορυφής δεν αποδώσουν, η Δύση θα κινηθεί σε σκληρότερη γραμμή οικονομικής πίεσης προς τη Μόσχα.
Η Ουάσιγκτον έχει ήδη ανοίξει τη συζήτηση για δευτερογενή μέτρα κατά της Ρωσίας, με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, να καλεί την ΕΕ να συμμετάσχει σε αυτά, ενώ οι Βρυξέλλες έχουν ήδη αναβαθμίσει το δικό τους πλαίσιο κυρώσεων με σαφή αναφορά σε τρίτες χώρες και τράπεζες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Και αυτό γιατί η συγκυρία συμπίπτει με μια νέα τριβή ΕΕ – Κίνας με επίκεντρο τις τραπεζικές κυρώσεις, κάνοντας τον κίνδυνο της «μετάστασης» της κρίσης σε εμπορικό πόλεμο ολοένα και πιο ορατό.
Η Ευρώπη «πιέζει για ήττα» της Ρωσίας
Για την ΕΕ υπάρχει σαφής πολιτική δέσμευση, καθώς στο τελευταίο πακέτο κυρώσεων το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η Ρωσία «δεν πρέπει να επικρατήσει», δίνοντας σήμα συνέχισης της πίεσης μέχρι να τερματιστεί ο πόλεμος. Ο Γάλλος πρόεδρος έκανε σαφές με δηλώσεις του, πως η πλευρά της Ευρώπης δεν θέλει μια προσωρινή εκεχειρία με εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία, αλλά ένα οριστικό τερματισμό του πολέμου χωρίς καμία απώλεια για την Ουκρανία.
Άλλωστε, από το 2022 μέχρι σήμερα, το «Team Europe» έχει διαθέσει περίπου 150 δισ. ευρώ σε χρηματοδότηση, στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια προς την Ουκρανία, ενώ σε εξέλιξη είναι και ο Μηχανισμός Ukraine Facility ύψους έως 50 δισ. ευρώ για την περίοδο 2024 – 2027.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μόνο για προμήθειες οπλισμού μέσω συμβάσεων με ευρωπαϊκή βιομηχανία έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 35,1 δισ. ευρώ μέχρι τον Ιούνιο 2025. Αυτά εξηγούν γιατί η ΕΕ θέλει όχι απλώς «πάγωμα» της σύγκρουσης αλλά ήττα των ρωσικών διεκδικήσεων που απειλούν την άμεση γειτονιά της, καθώς βρίσκονται… στην πίσω πόρτα της γηραιάς ηπείρου.
Τι αλλάζει με τις δευτερογενείς κυρώσεις και γιατί αυξάνεται η ένταση με την Κίνα
Οι ΗΠΑ διαθέτουν από καιρό μηχανισμούς δευτερογενών κυρώσεων που στοχοποιούν ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και κράτη τα οποία διευκολύνουν τις ρωσικές ροές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κυρώσεις ύψους 50% σε Ινδία και Βραζιλία επειδή αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, ενώ οι διαπραγματεύσεις με την Κίνα έλαβαν ακόμα μία 90ήμερη παράταση, έως τον Σεπτέμβριο.
Στην πορεία προς τη σύνοδο της Αλάσκας, κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι ζητούν δημόσια από την Ευρώπη να ευθυγραμμιστεί με αυτή τη λογική των δευτερογενών κυρώσεων για όσους συνεχίζουν να τροφοδοτούν τα ρωσικά έσοδα. Η πίεση αυτή βρίσκει τις Βρυξέλλες ήδη να έχουν σκληρύνει τη στάση τους.
Στο 18ο πακέτο κυρώσεων, η ΕΕ χαμηλώνει το κατώφλι για να επιβάλει καθολική απαγόρευση συναλλαγών σε τρίτες τράπεζες που συνδέονται με το SPFS (η ρώσικη εναλλακτική στο διατραπεζικό σύστημα SWIFT) ή αποδεδειγμένα υπονομεύουν το καθεστώς κυρώσεων και για πρώτη φορά βάζει στο στόχαστρο οντότητες εκτός ΕΕ που τροφοδοτούν τη ρωσική οικονομία.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσθήκη κινεζικών οντοτήτων σε λίστες περιορισμών, οι οποίες οδήγησαν σε αντίποινα από πλευράς Κίνας.
Πώς φτάσαμε σε «εκατέρωθεν» τραπεζικές κυρώσεις με την Κίνα
Η στροφή της ΕΕ σε πιο επιθετική στάση έναντι τρίτων χωρών είχε άμεσο αντίκτυπο στο Πεκίνο. Μετά την ένταξη δύο κινεζικών περιφερειακών τραπεζών σε ευρωπαϊκές λίστες, το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας απάντησε επιβάλλοντας απαγόρευση συναλλαγών σε δύο ευρωπαϊκές τράπεζες με έδρα στη Λιθουανία, υπενθυμίζοντας ότι κάθε κίνηση στον χρηματοπιστωτικό τομέα θα έχει αντίμετρα.
Η αντιπαράθεση στον τραπεζικό τομέα είναι μόνο ένα προμήνυμα προτού «ξεφύγει» η ένταση από το πεδίο των κυρώσεων και να περάσει σε πλήρη εμπορική αντιπαράθεση ΕΕ – Κίνας.
Και αυτό γιατί αποτυχία στην επίτευξη κατάπαυσης πυρός στην αυριανή (15.8.2025) συνάντηση στην Αλάσκα, και πιθανή απόφαση της ΕΕ να συμμετάσχει στο πακέτο δευτερογενών κυρώσεων όπως επιθυμούν και οι ΗΠΑ, θα φέρει νέα ευρωπαϊκή δέσμη μέτρων, όχι μόνο έναντι της Ρωσίας αλλά και έναντι της Κίνας.
Η ΕΕ έχει ήδη ρίξει το πλαφόν στο ρωσικό αργό στα 47,6 δολάρια το βαρέλι, έχει επεκτείνει τις απαγορεύσεις στον «σκιώδη στόλο» και ετοιμάζεται να κλείσει περαιτέρω «παράθυρα» σε διυλιστήρια τρίτων χωρών που ανακυκλώνουν ρωσικό πετρέλαιο. Επόμενος σταθμός θα ήταν ενισχυμένες χρηματοπιστωτικές απαγορεύσεις προς τράπεζες εκτός ΕΕ που βοήθησαν σε παρακάμψεις των κυρώσεων.
Έτσι, ένα σενάριο κλιμάκωσης από πλευράς ΗΠΑ με δευτερογενή μέτρα και από την ΕΕ θα αύξανε τον κίνδυνο διάχυσης της έντασης προς την Κίνα, η οποία επίσης αγοράζει ρωσικό αργό, και κατ’ επέκταση προς κρίσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Τι σημαίνει αυτό το σενάριο για τους δασμούς
Σήμερα η ΕΕ έχει στοχευμένες επιβαρύνσεις ως προς την Κίνα (π.χ. στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα έχει 17% για BYD, 18,8% για Geely, 35,3% για SAIC, πάνω από το βασικό 10% στα αυτοκίνητα).
Αν, αντί για στοχευμένα μέτρα, υιοθετούσε «πακέτο» στο ύψος που έχει εξαγγείλει ο Ντόναλντ Τραμπ, πρόκειται περί ενός τεράστιου πολλαπλασιασμού των δασμών. Επί της παρούσης, η Ουάσιγκτον έχει «κλειδώσει» προσωρινά 30% στα κινεζικά προϊόντα και έχει προαναγγείλει άνοδο 100% για τα τρίτα κράτη αν λήξει η ανακωχή χωρίς να έχει μεσολαβήσει συμφωνία.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένας γενικός δασμός 30% θα σήμαινε θεωρητικά επιπλέον κόστος έως και 155 δισ. ευρώ τον χρόνο πάνω στα 517,8 δισ. ευρώ εισαγωγών από Κίνα το 2024, προτού μάλιστα αντανακλαστεί σε μείωση όγκων και σε «παρακάμψεις».
Σε σενάριο 100% δε, το διμερές εμπόριο πρακτικά θα κατέρρεε, με τεράστιες ελλείψεις σε κρίσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες. Τα τωρινά ευρωπαϊκά ποσοστά δασμών στα κινέζικα ηλεκτρικά οχήματα δίνουν μια εικόνα τι θα σήμαινε μια τέτοια γενικευμένη κίνηση.
Η αυτοκινητοβιομηχανία και ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός λόγω εξάρτησης από κινεζικά εξαρτήματα, τα ηλεκτρονικά, οι ΑΠΕ (πάνελ, μπαταρίες) και τα χημικά ενδιάμεσα, είναι κλάδοι οι οποίοι πρώτοι θα βρεθούν στο επίκεντρο των επιπτώσεων ενδεχόμενης κλιμάκωσης.
Παράλληλα, τα κινεζικά αντίμετρα σε κρίσιμα υλικά (σπάνιες γαίες, γάλλιο, γερμάνιο, γραφίτης, αντιμόνιο) ήδη περιορίζουν τις ροές και μπορούν να πυκνώσουν σε περίπτωση όξυνσης της κρίσης, με επιδράσεις στο κόστος σε άμυνα, αυτοκίνηση, ενέργεια και τηλεπικοινωνίες.
Πηγή: newsit.gr | Συντάκτης: Κώστας Αποστολόπουλος
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του energy942.gr (φωτογραφίες από διαδίκτυο).