Καθώς η Ευρώπη προχωρά προς ένα πιο πράσινο και ψηφιακό μέλλον, η ανάγκη για μια βαθιά μεταρρύθμιση στις δεξιότητες και στην επαγγελματική κατάρτιση καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ. Η γήρανση του πληθυσμού και η πτώση των γεννήσεων σε πολλές χώρες της ΕΕ, σε συνδυασμό με τις ταχύτατες αλλαγές στην αγορά εργασίας, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα προκλήσεων για το παρόν και το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας, σύμφωνα με το CEDEFOP, Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης. Στο πλαίσιο αυτό, η ενεργή συμμετοχή των νέων δεν είναι απλώς επιθυμητή, είναι απολύτως αναγκαία, όπως τονίζεται.
Η «Ένωση Δεξιοτήτων» ως ευρωπαϊκή προτεραιότητα
Η ιδέα μιας «Ένωσης Δεξιοτήτων» αναδεικνύεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος για την οικοδόμηση μιας ανθεκτικής και καινοτόμου Ευρώπης. Μιας Ένωσης όπου οι πολίτες, και ιδιαίτερα οι νέοι, θα διαθέτουν τα εφόδια για να ηγηθούν της αλλαγής. Αυτό απαιτεί εκπαιδευτικά και επαγγελματικά συστήματα πιο ευέλικτα, προσαρμοστικά και προνοητικά.
Η σχετική έρευνα του CEDEFOP καταδεικνύει ότι η καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων και προσαρμοστικότητας πρέπει να διατρέχει οριζόντια όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οι νέοι πρέπει να αποκτούν όχι μόνο τεχνική εξειδίκευση, αλλά και δεξιότητες, όπως η επίλυση προβλημάτων, η συνεργατικότητα και η διά βίου μάθηση.
Πού εντοπίζονται οι μεγαλύτερες ελλείψεις
Τα στοιχεία του CEDEFOP είναι ανησυχητικά. Η Ευρώπη παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις προσωπικού σε κρίσιμους τομείς, όπως η υγεία, η φροντίδα, οι επιστήμες STEM (Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά) και οι πράσινες τεχνολογίες. Παράλληλα, οι εργοδότες αναζητούν υποψηφίους με ήπιες δεξιότητες, όπως ενσυναίσθηση, ομαδικότητα και στρατηγική σκέψη, οι οποίες θεωρούνται απαραίτητες σε ένα περιβάλλον που αλλάζει ραγδαία.
Οι νέοι σε ένα ρευστό τοπίο
Η μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση γίνεται όλο και πιο δύσκολη για τη νεολαία, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες νέων, που δεν μετέχουν σε εκπαίδευση, εργασία ή κατάρτιση. Το CEDEFOP αναλύει τα εμπόδια που συναντούν και υποστηρίζει την ανάπτυξη στοχευμένων πολιτικών για την επανένταξή τους, μέσω προσαρμοσμένων διαδρομών επαγγελματικής κατάρτισης και «δεύτερης ευκαιρίας».
Τα εθνικά παραδείγματα δείχνουν τον δρόμο: Στη Φλάνδρα, προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ εντοπίζουν έγκαιρα μαθητές επαγγελματικής κατάρτισης που κινδυνεύουν να εγκαταλείψουν την εκπαίδευση. Στην Τσεχία, νέα πιλοτικά λύκεια συνδυάζουν γενική και επαγγελματική εκπαίδευση, δίνοντας στους μαθητές περισσότερο χρόνο για να επιλέξουν τον δρόμο τους. Στην Πολωνία, οι διαγωνισμοί SkillsPoland ενισχύουν το κύρος της επαγγελματικής κατάρτισης και εμπνέουν τους νέους να εξερευνήσουν τεχνικές και πρακτικές δεξιότητες.
Από την απασχόληση στην ενεργή συμμετοχή
Η ενδυνάμωση της νέας γενιάς δεν περιορίζεται στην προετοιμασία για την αγορά εργασίας. Περιλαμβάνει την ενίσχυση της ενεργού πολιτειότητας, της ανθεκτικότητας και της ικανότητας για συνεχή προσαρμογή. Η «νοημοσύνη δεξιοτήτων», που αναπτύσσει το CEDEFOP μέσω δεδομένων, εργαλείων και προβλέψεων, στηρίζει αυτήν τη μετάβαση με τεκμηριωμένες λύσεις.
Σε μια εποχή στην οποία η τεχνολογία και η κλιματική κρίση αναδιαμορφώνουν τα πάντα, το στοίχημα είναι η Ευρώπη να μην αντιδρά παθητικά, αλλά να πρωτοστατεί. Και αυτό μπορεί να το πετύχει μόνο αν επενδύσει στους νέους της. Γιατί η επόμενη γενιά δεν είναι απλώς το μέλλον, είναι το παρόν που χτίζει ένα βιώσιμο αύριο.
Πηγή: ypaithros.gr | Συντάκτης: Αποστολοπούλου Bικτωρία
