Η απόφαση του Λευκού Οίκου να παρατείνει κατά 90 ημέρες την αναστολή της προγραμματισμένης εκτίναξης των δασμών στις αμοιβαίες εισαγωγές ΗΠΑ – Κίνας απομακρύνει, προς το παρόν, τον κίνδυνο ενός αιφνίδιου σοκ στην παγκόσμια και ελληνική οικονομία.
Οι ισχύοντες δασμοί μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας διατηρούνται έως τις 10 Νοεμβρίου 2025, αποφεύγοντας τριψήφιους συντελεστές που είχαν τεθεί επί τάπητος και θα επιβάρυναν άμεσα τις τιμές καταναλωτή και τις εφοδιαστικές αλυσίδες, καθώς θα αποτελούσαν… «ταφόπλακα» για ένα πολύ σημαντικό τμήματα του διεθνούς εμπορίου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε διεθνές επίπεδο, η παράταση λειτουργεί αποσυμπιεστικά για τον πληθωρισμό. Η εμπειρία των προηγούμενων γύρων δασμών έχει δείξει ότι οι επιβαρύνσεις περνούν γρήγορα και σε μεγάλο βαθμό στα ράφια των καταναλωτών, συνεπώς η αναβολή περιορίζει βραχυπρόθεσμα έναν δυνητικό νέο γύρο ανατιμήσεων.
Ταυτόχρονα, οι αγορές στην Ασία αντέδρασαν θετικά στην ανακοίνωση της παράτασης, με ήπια ενίσχυση μετοχών και βελτίωση κλίματος, καθώς απομακρύνεται ο κίνδυνος άμεσης επιβράδυνσης στο εμπόριο μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών.
Στις εφοδιαστικές αλυσίδες, το 90ήμερο «πάγωμα» σημαίνει λιγότερες αναταράξεις σε ναύλους και δρομολόγια. Οι δείκτες των ναύλων εμπορευματοκιβωτίων δείχνουν ήδη εικόνα σταθεροποίησης και ήπιας αποκλιμάκωσης, με τον σύνθετο δείκτη της Drewry να υποχωρεί την τελευταία εβδομάδα και τις μετρήσεις της Freightos να καταγράφουν επίπεδα χωρίς αιφνίδιες εξάρσεις στα βασικά σκέλη Ασία – Ευρώπη και Ασία – Μεσόγειο. Αυτό μειώνει το ρίσκο νέων «περασμάτων» κόστους στις τελικές τιμές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για την Ελλάδα, ούτως ή άλλως τα κανάλια μετάδοσης είναι συγκεκριμένα. Η Κίνα παραμένει κορυφαίος προμηθευτής της ΕΕ και επίσης σημαντικός για τη χώρα μας καθώς κάλυψε περίπου το 21,3% των εισαγωγών της ΕΕ το 2024, ενώ για την Ελλάδα ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής με μερίδιο γύρω στο 8,2% της αξίας εισαγωγών. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ο εγχώριος κλάδος του λιανεμπορίου και της μεταποίησης –ιδίως σε ηλεκτρονικά, μηχανήματα/εξαρτήματα, είδη σπιτιού και ένδυση– αποφεύγει άμεσα μια απότομη ανατίμηση εισαγόμενων πρώτων και ενδιάμεσων υλικών.
Το λιμάνι του Πειραιά και η διαμετακόμιση επωφελούνται επίσης από το πιο ήπιο περιβάλλον. Με δεδομένες τις φετινές διακυμάνσεις λόγω γεωπολιτικών παραγόντων, η απουσία νέου κύματος δασμών περιορίζει τις βίαιες αναδρομολογήσεις και τα «στοκαρίσματα» πανικού που συνήθως περιορίζουν την χωρητικότητα και ανεβάζουν κόστος. Οι πρόσφατες εκτιμήσεις για την αγορά ναυτιλίας εμπορευματοκιβωτίων δείχνουν ότι, παρά την αστάθεια, η υπερπροσφορά πλοίων και η εξομάλυνση της ζήτησης έχουν αρχίσει να κρατούν τους ναύλους σε ελεγχόμενη τροχιά.
Σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, η παράταση ΗΠΑ – Κίνας αφαιρεί έναν επιπλέον παράγοντα αβεβαιότητας τη στιγμή που η ΕΕ βρίσκεται ήδη σε δική της τριβή με το Πεκίνο στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Τα αντισταθμιστικά μέτρα της ΕΕ σε κινεζικά EVs –με δασμούς που φτάνουν έως περίπου 35% για ορισμένους παραγωγούς πέραν του βασικού 10%– παραμένουν ενεργά και συντηρούν την τριβή στο διασυνοριακό εμπόριο. Η αποφυγή, λοιπόν, μιας ταυτόχρονης κλιμάκωσης στο αμερικανοκινεζικό μέτωπο αποτρέπει πολλαπλασιαστικά σοκ στις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας.
Για τους εγχώριους δείκτες τιμών, το σήμα είναι θετικό καθώς ο εισαγόμενος πληθωρισμός δέχεται μικρή «ανάσα»τους επόμενους δύο-τρεις μήνες, ειδικά σε κατηγορίες με υψηλή κινεζική εξάρτηση, κάτι που σίγουρα δεν ακυρώνει τις εσωτερικές πιέσεις (ενέργεια, υπηρεσίες, ενοίκια κλπ), αλλά αφαιρεί έναν πρόσθετο και άμεσο εξωτερικό παράγοντα ανατιμήσεων. Η τρίμηνη διάρκεια της παράτασης δε, επιτρέπει σε επιχειρήσεις να «κλειδώσουν» τιμές και συμβόλαια για το φθινόπωρο και την εορταστική περίοδο.
Το ρίσκο παραμένει, πού «κολλάει» μια τελική συμφωνία
Το ρίσκο, ωστόσο, δεν έχει εξαφανιστεί. Αν μέχρι τις 10 Νοεμβρίου οι διαπραγματεύσεις δεν αποδώσουν και ενεργοποιηθεί σενάριο τριψήφιων δασμών, θα δούμε απότομη ανατίμηση σε ευρύ φάσμα εισαγόμενων αγαθών, νέα ένταση στους ναύλους και καθυστερήσεις παραδόσεων, με προφανή (και πρωτοφανή…) επίπτωση στο κόστος για βιομηχανία και λιανεμπόριο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις με μεγάλη έκθεση σε κινεζικές εισαγωγές θα χρειαστεί να αναθεωρήσουν προμήθειες και τιμολογιακή πολιτική, ίσως και να προβούν σε προαγορές όπου αυτό είναι εφικτό και οικονομικά λογικό.
Εν γένει, τα σημεία τριβής μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είναι πολλά, καιο δρόμος που χρειάζεται να διανυθεί δεν είναι λίγος. Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ θέτουν στο τραπέζι μια σειρά από ζητήματα:
Περιορισμός κινεζικής «υπερπαραγωγής» σε EVs, μπαταρίες, φωτοβολταϊκά, μέταλλα
Διαφάνεια και πλαφόν στις κρατικές ενισχύσεις, με μηχανισμό ελέγχου/κυρώσεων, για να μην δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός των κινεζικών έναντι των δυτικών επιχειρήσεων
«Κόκκινες γραμμές» σε chips και σε AI και εξοπλισμό διπλής χρήσης
Πακέτο αγορών αμερικανικών αγροτικών προϊόντων και LNG από την Κίνα
Μείωση ροών ρωσικού/ιρανικού πετρελαίου προς Κίνα
Την ίδια στιγμή, η Κίνα προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις δικές της απαιτήσεις, οι οποίες αφορούν στην άρση ή ουσιαστική ελάφρυνση των πρόσθετων αμερικανικών δασμών, χαλάρωση ελέγχων και αδειοδοτήσεων σε ημιαγωγούς και κρίσιμες τεχνολογίες, διασφάλιση πρόσβασης σε πρώτες ύλες και εξαρτήματα χωρίς «εργαλειοποίηση», αποσύνδεση του εμπορίου από γεωπολιτικές απαιτήσεις και ισότιμη μεταχείριση κινεζικών εταιρειών στην αμερικανική αγορά.
Από το πλήθος των παραπάνω απαιτήσεων εκατέρωθεν, συμπεραίνεται πως μία τελική συμφωνία μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι. Ήδη τα σημεία τριβής είναι αρκετά. Στις επόμενες 90 ημέρες θα πρέπει να έχουν επιτευχθεί μια σειρά από ορόσημα:
Ορισμός και μέτρηση της κινεζικής «υπερπαραγωγής» και το βάθος διαφάνειας στις επιδοτήσεις
Ποιος και πώς επιβάλλει συμμόρφωση (μηχανισμός ελέγχου, ρήτρες, κυρώσεις)
Ποια chips και λογισμικά επιτρέπονται και ποια όχι
Η σύνδεση με ασφάλεια και ενέργεια που βαρύνει την εμπορική ατζέντα
Ρεαλιστικότητα ανταλλαγμάτων σε σχέση με τις αγορές που ζητά ο Ντόναλντ Τραμπ και τα χρονοδιαγράμματα
Εσωτερικοί περιορισμοί, όπως ο πολιτικός κύκλος στις ΗΠΑ και οι «κόκκινες γραμμές» του Πεκίνου
Συνολικά, η παράταση των 90 ημερών είναι μια ανάσα σταθερότητας που «παγώνει» τον άμεσο πληθωριστικό κίνδυνο και κρατά πιο ομαλές τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Για την Ελλάδα, μεταφράζεται σε χαμηλότερη βραχυπρόθεσμη πίεση κόστους εισαγωγών, καλύτερη ορατότητα για τον σχεδιασμό αποθεμάτων και ένα μικρότερο ρίσκο απρόβλεπτων ανατιμήσεων σε ευαίσθητες κατηγορίες. Ωστόσο, το βλέμμα στρέφεται πλέον στα σήματα από Ουάσιγκτον και Πεκίνο για τις επόμενες 90 ημέρες, και στο αν θα υπάρξει κοινό έδαφος για μια πιο μόνιμη διευθέτηση που θα αποτρέψει οριστικά τα… χειρότερα.
Πηγή: newsit.gr | Συντάκτης: Κώστας Αποστολόπουλος
