Οπως κάθε χρόνο, η αντιπυρική περίοδος στη χώρα μας ξεκινά επίσημα την 1η Μαΐου. Η ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού για την προστασία των δασών, των ανθρώπινων ζωών και των περιουσιών από τις ολοένα και πιο συχνές και καταστροφικές δασικές πυρκαγιές.
Ωστόσο, παρά τη βαρύτητα αυτού του ζητήματος και τις προσδοκίες που αυτό δημιουργεί, η πραγματικότητα και φέτος παραμένει αναλλοίωτη: Οι δασικές υπηρεσίες συνεχίζουν να υπολειτουργούν, με σοβαρές ελλείψεις προσωπικού και εξοπλισμού, παρά τις κατά καιρούς βαρύγδουπες εξαγγελίες για εκσυγχρονισμό και ενίσχυση του μηχανισμού προστασίας των δασών.
Η εικόνα που παρουσιάζεται είναι απογοητευτική. Παρά τις υποσχέσεις για «σύγχρονο και αποτελεσματικό διοικητικό μηχανισμό», η στελέχωση παραμένει ανεπαρκής. Το ανθρώπινο δυναμικό των δασικών υπηρεσιών υπολείπεται σημαντικά, ακόμη και μετά τις πολυδιαφημιζόμενες προσλήψεις ειδικών επιστημόνων και εποχικού προσωπικού στα δασαρχεία. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι καινούργιο – είναι διαχρονικό και, όπως φαίνεται, συστημικό.
Η περσινή εμπειρία και τα πρώτα μηνύματα για το 2025
Πέρσι, η αντιπυρική περίοδος έδωσε ένα σαφές παράδειγμα του πώς η καθυστέρηση και η έλλειψη συντονισμού μπορούν να αποδυναμώσουν την πρόληψη. Σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προγραμματίστηκαν προσλήψεις προσωπικού για την κάλυψη επειγουσών και περιοδικών αναγκών από 1η Μαΐου έως 31η Οκτωβρίου 2024. Ωστόσο, οι προσλήψεις δεν πραγματοποιήθηκαν έγκαιρα· έγιναν καθυστερημένα, με αποτέλεσμα το νέο προσωπικό να εργαστεί μόλις ενάμιση μήνα για το υπόλοιπο της περιόδου, χωρίς τον απαιτούμενο χρόνο εκπαίδευσης και οργάνωσης.
Όσο για το πώς έχουν τα πράγματα φέτος; Σύμφωνα με τον δασολόγο Οδυσσέα Σμέρδη, «το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με έγγραφο στις 20/3/2025 ενημέρωσε τις δασικές υπηρεσίες που δικαιούνται να προσλάβουν προσωπικό να ξεκινήσουν άμεσα τις διαδικασίες. Η οδηγία αυτή, θεωρητικά, θα έπρεπε να διασφαλίσει την έγκαιρη στελέχωση και προετοιμασία. Στην πράξη, όμως, μέχρι και σήμερα, δεν έχει σημειωθεί καμία ουσιαστική πρόοδος. Η κατάσταση αυτή σκιαγραφεί μια επανάληψη του “έργου” της περσινής χρονιάς: Καθυστερήσεις, γραφειοκρατία και τελικά έλλειψη επάρκειας στο πεδίο».
Ο κ. Σμέρδης κάνει λόγο για συστηματική απαξίωση της δασικής υπηρεσίας, τονίζοντας ότι «έχουν ήδη παρέλθει δυόμισι μήνες, χρόνος υπεραρκετός για να εκδοθεί απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, να δεσμευτεί η απαραίτητη πίστωση και να καθοριστεί η αποζημίωση του προσωπικού». Η μη τήρηση αυτών των βημάτων σημαίνει ότι, ακόμη κι αν ξεκινήσουν τώρα οι διαδικασίες, οι εργαζόμενοι δεν θα βρίσκονται στις θέσεις τους, όταν ο κίνδυνος των πυρκαγιών κορυφώνεται.
Αμέλεια ή πολιτική επιλογή;
Το ζήτημα της υποστελέχωσης και των καθυστερήσεων δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο ως αποτέλεσμα αμέλειας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η λαϊκή ρήση, «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού». Η επανάληψη των ίδιων λαθών από διοικήσεις που έχουν εμπειρία και γνώση του αντικειμένου δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία.
Αντίθετα, φαίνεται να εντάσσεται σε μια ευρύτερη πολιτική που, συνειδητά ή μη, οδηγεί στην υποβάθμιση των δασικών υπηρεσιών. Η γήρανση του υπάρχοντος προσωπικού, χωρίς ουσιαστική ανανέωση, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η έλλειψη σύγχρονου εξοπλισμού και η αργή ψηφιοποίηση των διαδικασιών επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών.
Η κλιματική κρίση δεν περιμένει
Η κλιματική αλλαγή βρίσκεται ήδη μπροστά μας, με ορατές και εντεινόμενες επιπτώσεις: Μεγαλύτερες περίοδοι ξηρασίας, υψηλότερες θερμοκρασίες, αυξημένη ένταση και συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων. Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις πιο ευάλωτες χώρες της Μεσογείου σε κίνδυνο δασικών πυρκαγιών.
Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι η αντιπυρική περίοδος δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μια τυπική, επαναλαμβανόμενη διαδικασία, αλλά ως μια κρίσιμη εθνική προτεραιότητα. Η πρόληψη απαιτεί συνεχή εκπαίδευση, σύγχρονα μέσα, άρτια εξοπλισμένες υπηρεσίες και, κυρίως, επαρκές και καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό.
Η αντιπυρική περίοδος του 2025 θα μπορούσε να είναι η ευκαιρία για μια νέα αρχή. Αντ’ αυτού, όλα δείχνουν ότι βαδίζουμε και πάλι στον ίδιο δρόμο. Στην εποχή της κλιματικής κρίσης, η χώρα δεν μπορεί να πορεύεται με ευχές και εξαγγελίες. Χρειάζεται πράξεις, σχέδιο και συνέπεια. Η προστασία των δασών μας δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ζήτημα ζωής, οικονομίας και εθνικής ασφάλειας.
Ανάγκη για μια νέα στρατηγική Μιλώντας στην «ΥΧ», στελέχη δασικών υπηρεσιών επιμένουν ότι «για να μην επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη, απαιτείται μια ριζική αλλαγή στρατηγικής». Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την άποψη των άμεσα εμπλεκόμενων, χρειάζονται:
|
Πηγή: ypaithros.gr | Συντάκτης: Σάρρος Γιάννης
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του energy942.gr (φωτογραφίες από διαδίκτυο).