Με εκκλησιαστική λαμπρότητα τιμήθηκε το διήμερο 23 και 24 Αυγούστου 2021 η ιερά μνήμη του πολιούχου και προστάτου της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Ισαποστόλου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Επίκεντρο του εορτασμού η γενέτειρα του μεγάλου Αγίου, το Μέγα Δένδρο Αιτωλίας, όπου βρίσκεται η ομώνυμη γυναικεία Ιερά Μονή στην οποία φυλάσσεται απότμημα εκ του ιερού Λειψάνου του Αγίου.
Στο Καθολικό της Ιεράς Μονής, την παραμονή της εορτής τελέσθηκε η ακολουθία του πανηγυρικού αρχιερατικού Εσπερινού χοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ευκαρπίας κ. Ιεροθέου. Συγχοροστάτησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κανάγκας κ. Θεοδόσιος και ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης, Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Επίσκοπος Ευκαρπίας, ο οποίος τόνισε ότι ο Άγιος Κοσμάς «αποτελεί αναμφισβήτητα την λαμπρότερη εκκλησιαστική μορφή του 18ου αιώνος που συνέβαλε τα μέγιστα στην αφύπνιση της πίστεως και της εθνικής συνειδήσεως του σκλαβωμένου λαού, συντελώντας ουσιαστικά στην ανάσταση του Γένους».
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος του Οικουμενικού Θρόνου, ανέφερε ότι το έργο και η προσφορά του Αγίου Κοσμά απέβλεπε πρωτίστως στη μετάνοια του λαού, στην επιστροφή του στο Θεό και την οργανική του ένταξη στη ζωή της Εκκλησίας. Αυτό το έργο καταγράφεται στις διδαχές του και περιστρέφεται γύρω από τρεις κυρίως θεματολογικούς άξονες. Πρώτον, η πίστη στον αληθινό Θεό, όπως αυτή βιώνεται στη λατρευτική και ασκητική ζωή της Εκκλησίας μας. Δεύτερον, το έργο του έχει ως βάση την αδελφοσύνη και την ενότητα. Για να σωθεί ο άνθρωπος χρειάζεται να έχει δύο αγάπες, να αγαπά τον Θεό και να αγαπά τον συνάνθρωπο. Ο κάθε άνθρωπος, για τον άγιο, είναι ο αδελφός του, μοναδικό και ανεκτίμητο πλάσμα. Τρίτος και πολύ σημαντικός άξονας του έργου του Αγίου είναι η ελληνορθόδοξη παιδεία. Ο Άγιος λαχταρούσε να μαθαίνουν όλοι οι Έλληνες γράμματα ελληνικά, για να διασώζονται η ιστορική συνείδηση, η γλώσσα και η δυνατότητα αγιοπνευματικού φωτισμού.
Ολοκληρώνοντας το κήρυγμά του, ο Θεοφιλέστατος επεσήμανε ότι «εφέτος που εορτάζουμε τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821, ο λόγος του Αγίου Κοσμά είναι επίκαιρος όσο ποτέ. Μην ξεχνάμε ότι για την Επανάσταση του 1821 εργάστηκε πολύ ο άγιος Κοσμάς και την προετοίμασε με το έργο και τους κόπους του». Επίσης, απευθυνόμενος στον Ποιμενάρχη κ. Κοσμά ευχήθηκε για την ονομαστική του εορτή.
Σήμερα το πρωί, τελέσθηκαν η ακολουθία του Όρθρου, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Κανάγκας, και κατόπιν η πανηγυρική αρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά. Συλλειτούργησαν, ο Μητροπολίτης Κανάγκας κ. Θεοδόσιος και ο Επίσκοπος Ευκαρπίας κ. Ιερόθεος.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Κανάγκας, ο οποίος αρχικώς ευχαρίστησε τον Ποιμενάρχη μας για την πρόσκληση να συμμετάσχει στην πανήγυρη του Αγίου Κοσμά, μεταφέροντας και τις ευχές του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. κ. Θεοδώρου του Β’, ενώ ευχόμενος για τα ονομαστήριά του, τόνισε «όπως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός να σας δίδει δύναμη να ορθοτομείτε τον λόγον της αληθείας, να μεταδίδετε τόν λόγον του Ευαγγελίου και να μένετε πάντοτε πιστός οιακοστρόφος στο πηδάλιο της τοπικής Εκκλησίας της Αιτωλοακαρνανίας».
Έπειτα ο Σεβασμιώτατος κ. Θεοδόσιος αναφέρθηκε στον Άγιο Κοσμά, λέγοντας ότι «κατά κοινή ομολογία ανεδείχθη ο πιο μεγάλος από όλους τους διδασκάλους του Γένους στα πικρά χρόνια της σκλαβιάς. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός υπήρξε ο ασκητικός ιερομόναχος του Αγίου Όρους, ο διδάσκαλος και ο φωτιστής του Γένους, αλλά και εθνομάρτυρας και άγιος της Εκκλησίας. Καμιά προσωπικότητα των χρόνων της δουλείας δεν έχει απασχολήσει τόσο πολύ, όχι μόνο την ελληνική ιστορία, αλλά και την παγκόσμια, ακόμη και τη θεολογία, όσο ο Πατροκοσμάς ο Αιτωλός. Ανήκει στις φωτισμένες μορφές, που προετοίμασαν το Γένος για την Παλιγγενεσία του. Η εμφάνισή του συνέπεσε με μια κρισιμότατη περίοδο της ιστορίας του υπόδουλου Γένους».
Ο Σεβασμιώτατος τόνισε ότι ο Άγιος Κοσμάς ποθούσε να ακολουθήσει τα ίχνη των Αγίων Αποστόλων και τελικά δεν υστέρησε καθόλου το έργο του με αυτό των Αγίων Αποστόλων. Και κατέληξε λέγοντας ότι πέρασαν αιώνες από τον θάνατό του Αγίου και όμως το όνομά του δεν ξεχάστηκε αλλά μένει εις τον αιώνα, διότι υπήρξε ευεργέτης των ανθρώπων μεταφέροντας την αλήθεια της πίστεως και τον λόγο του Θεού. «Αυτό καλεί και εμάς σήμερα να κάνουμε. Να ευεργετήσουμε την Εκκλησίας μας και την Πατρίδα μας με την φλόγα που πρέπει να ανάψει στην καρδιά μας. Τη φλόγα της πίστεως και της αγάπης προς τον Σωτήρα Χριστό, αλλά και της αληθινής αγάπης προς τον κάθε αδελφό που στο πρόσωπο του βλέπουμε αυτόν τον Θεό».
Πριν την απόλυση της Θείας Λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ. Κοσμάς ευχαρίστησε τους αγίους Αρχιερείς λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ευχαριστούμε τους δύο αγίους αρχιερείς που λάμπρυναν με την παρουσία τους την πανήγυρη του Αγίου μας. Και οι δύο γόνοι αυτής της γης, μεγάλωσαν με τα ρήματα και τις διδαχές του Αγίου Κοσμά και τώρα ο ένας στο κέντρο της Αφρικής και ο άλλος στην Αμερική αγωνίζονται να μεταλαμπαδεύουν σε όλο τον κόσμο το μήνυμα, τις αρχές, τα διδάγματα και το κήρυγμα του Αγίου Κοσμά».
Επίσης ευχαρίστησε τους ιερείς της Μητροπόλεώς του, αλλά και των άλλων Μητροπόλεων που συμμετείχαν στη Θεία Λειτουργία, την Καθηγουμένη Ευθυμία μοναχή και την Αδελφότητα της Ιεράς Μονής, τους χορούς των Ιεροψαλτών, τον εκπρόσωπο της Ελληνικής Κυβερνήσεως, Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σπήλιο Λιβανό, τον Δήμαρχο Θέρμου κ. Σπυρίδωνα Κωνσταντάρα, τους πολιτειακούς και στρατιωτικούς άρχοντες της περιοχής, ενώ ιδιαιτέρως αναφέρθηκα στον πιστό και φιλάγιο λαό που προσήλθε με τόση ευλάβεια και αγάπη για να τιμήσει τον μεγάλο Άγιο Κοσμά. Ο Σεβασμιώτατος τόνισε, μεταξύ άλλων, πως «Σήμερα που τιμούμε και πανηγυρίζουμε τον μεγάλο μας προστάτη και πολιούχο της Ιεράς Μητροπόλεως, τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, να τον παρακαλέσουμε να ικετεύει και να μεσιτεύει στον Θεό για εμάς και να μας χαρίσει λίγο από την πίστη του για τον Θεό και από την αγάπη του για την πατρίδα».
Τα ιερά αναλόγια, υπό την διεύθυνση του πρωτοψάλτου κ. Αλεξίου Σιάχου, πλαισίωσε θαυμάσια χορωδία αποφοίτων και μαθητών του τοπικού παραρτήματος Θέρμου, της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής ΔΑΥΙΔ Ο ΨΑΛΜΩΔΟΣ Αγρινίου της Ιεράς Μητροπόλεως.
Μετά την Θεία Λειτουργία, στο Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης, Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς, δέχθηκε τις ευχές των παρισταμένων.
Ακολούθησε επίσκεψη στο χωριό Μέγα Δένδρο, στον χώρο που σώζονται τα θεμέλια της πατρικής οικίας του Αγίου Κοσμά, όπου τελέσθηκε δέηση προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Κανάγκας κ. Θεοδοσίου.
Η καθιερωμένη λιτάνευση της ιεράς Εικόνος του Αγίου Κοσμά στην πόλη του Θέρμου δεν πραγματοποιήθηκε εφέτος λόγω των περιοριστικών μέτρων. Αντ’ αυτής, η Ιερά Εικόνα και το ιερό Λείψανο του Αγίου Κοσμά μεταφέρθηκαν από την Ιερά Μονή στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Θέρμου, όπου τέθηκαν σε προσκύνηση και τελέσθηκε η ακολουθία της ιεράς Παρακλήσεως, χοροστατούντος του Επισκόπου Ευκαρπίας κ. Ιεροθέου και συγχοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου κ. Κοσμά.
